Adres: Bazylika Nawiedzenia NMP na Górze Mariańskiej, Mariánska Hora 2, 054 01 Levoča
E-mail: rkc@levoca.sk
Tel.: +421534512347
GPS: 49.045228, 20.600722 (parking pod Górą Mariańską)

BUDOWANIE, BURZENIE I WZNOSZENIE OD NOWA

Najazd tatarski z 1241 roku nie ominął Lewoczy. Mieszkańcy nie byli w stanie obronić się przed barbarzyńskimi hordami, dlatego szukali bezpiecznego schronienia. Zapewniło im je strome wzgórze z osadą, dziś znane jako Góra Mariańska. Ci, którzy przeżyli, z wdzięczności zbudowali na wzgórzu niewielki kościół, wzmiankowany w kronice z podaniem roku 1247. Miejsce to w naturalny sposób stało się celem pielgrzymek, ale wkrótce okazało się, że świątynia nie jest w stanie pomieścić wszystkich wiernych i wykazuje pewne niedostatki budowlane. W 1311 roku, jak wynika z dokumentów, świątynia doczekała się remontu i częściowej przebudowy. Wystarał się o nią lewocki proboszcz Henrich.

Kolejna przebudowa i rozbudowa miały miejsce w 1470 roku. Pierwszy kościół służył wiernym prawie dwa wieki. Pielgrzymów jednak przybywało, a świątyni groziło zawalenie. Kolejne naprawy nie miały sensu, dlatego pierwotny kościół został rozebrany, a w jego miejscu 13 maja 1766 roku położono kamień węgielny pod budowę nowej świątyni, którą oddano do użytku jeszcze tego samego roku.

Nadszedł rok 1819 i okazało się, że kościół znów nie spełnia potrzeb wszystkich pielgrzymów. Został przebudowany od samych fundamentów, w nadziei, że będzie służył całe stulecia. Nadzieja ta rozpłynęła się w nicość 2 lipca 1903 roku. Spiski kanonik Ignacy Zimmermann poświęcił kamień węgielny pod budowę obecnego kościoła. Bazylika w swej obecnej postaci zaczęła służyć wiernym 2 lipca 1922 roku. Tego dnia nastąpiło uroczyste poświęcenie przy licznym udziale wiernych.

PO DRODZE

Do zbiorczego parkingu na Górze Mariańskiej można dojechać samochodem lub autobusem. Przyjemną alternatywą może być również piesza wędrówka z Lewoczy na wzgórze wznoszące się 760 m n.p.m. Po drodze można zobaczyć greckokatolicką kapliczkę, drogę krzyżową i odwiedzić dom pielgrzyma lub dom ćwiczeń duchowych. Ciekawostką jest także tutejsze źródełko i figura św. Jana Nepomucena.

WYBOISTA DROGA KU WOLNOŚCI

Po II wojnie światowej władze ograniczyły zgromadzenia kościelne odbywające się w plenerze z obawy, że pielgrzymki przerodzą się w demonstracje. Po 1968 roku wierni mieli nadzieję, że zakazy dotyczące pielgrzymowania zostaną zniesione. Wkrótce jednak sytuacja polityczna się zmieniła, a wierni znaleźli się pod jeszcze większą presją. Nastał okres tzw. normalizacji, czyli powrotu do poprzedniego „ładu”. Pielgrzymującym utrudniano dostęp do wody, w czasie pielgrzymek urządzano wycinki drzew, które utrudniały dojście na Górę Mariańską, a samochody służb bezpieczeństwa z piskiem opon przejeżdżały tuż obok ludzi zmierzających do sanktuarium.

Nawet to nie zniechęciło pielgrzymów, dla których wielkim wydarzeniem i przeżyciem duchowym był pamiętny dzień 26 stycznia 1984 roku. Właśnie wtedy papież Jan Paweł II podniósł kościół na Górze Mariańskiej w Lewoczy do rangi bazyliki mniejszej.

Do historii przeszedł także odpust, który odbył się latem 1990 roku. Odbywająca się w swobodnej atmosferze pielgrzymka przyciągnęła prawie pół miliona wiernych. W spotkaniu z Janem Pawłem II na Górze Mariańskiej 3 lipca 1995 roku uczestniczyło ponad 650 tysięcy osób.

Góra Mariańska stała się największym słowackim sanktuarium odwiedzanym przez pielgrzymów z całej Europy i spoza kontynentu.

MIEJSCA, KTÓRE MOGĄ SIĘ SPODOBAĆ

Niezapomnianym przeżyciem może być zwiedzanie zabytkowej Lewoczy. Warty polecenia i równie atrakcyjny jest także Kieżmark (28 km). Kolejne przystanki na trasie, których nie sposób pominąć to Zamek Spiski i Spiska Kapituła, nazywana Spiskim Watykanem (19 km).