Adres: Rzymskokatolicki kościół św. Antoniego Pustelnika, Hviezdoslavova 13, 059 01 Spišská Belá
E-mail: fspbela@gmail.com
Tel.: +421524581386
GPS: 49.187660, 20.457413

..KOŚCIÓŁ ŚW. ANTONIEGO PUSTELNIKA

Kościół parafialny zbudowany około 1260 roku do dziś stanowi dominantę architektoniczną Białej Spiskiej. Amatorskie badania wykonywane podczas remontu w latach 70. XX wieku wskazują, że w tym miejscu mogła się znajdować starsza świątynia. Niestety, hipotezy nie zostały udokumentowane, nie zrealizowano też żadnych badań archeologicznych w tym kierunku. Możliwe, że odkryte ściany nie były częścią innej budowli sakralnej, lecz pozostałością po przebudowach.

Swój dzisiejszy wygląd świątynia zawdzięcza przebudowom, które rozpoczęto od stylu późnoromańskiego. Nauki Marcina Lutra dotarły na Spisz, na skutek czego w 1545 roku cała parafia przyjęła wiarę ewangelicką. W czasach rekatolicyzacji świątynia z powrotem trafiła w ręce katolików. Stało się to w 1674 roku. Wówczas to kościół przeszedł pod opiekę pijarów z Podolińca.

Wnętrze kościoła zdobi ołtarz główny poświęcony św. Antoniemu Pustelnikowi. Znajduje się na nim figura patrona datowana na rok 1500. Uważne oko dostrzeże też gotycką chrzcielnicę z początku XV wieku. Jej górna część została wykonana dwa wieki później. Niepozorna, a zarazem najcenniejsza jest figura Ukrzyżowanego z 1380 roku. Co ciekawe, Jezus ma ruchome ramiona i niegdyś w Wielki Piątek figura była składana do Grobu Bożego. Duże wrażenie robi wczesnobarokowy chór z malowidłami. Z tego samego okresu pochodzi także duży kryształowy żyrandol. Podarowała go baronowa Margita Czóbelova z pałacu w Strażkach. Warto również zwrócić uwagę na gotyckie ławki z 1502 roku.

Obok kościoła wznosi się renesansowa dzwonnica zbudowana na planie kwadratu z około 1590 roku. Od pozostałych spiskich kampanili odróżnia ją to, że nie ma sgraffitowej dekoracji.

Kościół parafii ewangelicko-augsburskiej

Protestanci z Białej Spiskiej korzystali z kościoła św. Antoniego Pustelnika w latach 1545 – 1674. Później nadszedł okres prześladowań ewangelików. Patent tolerancyjny Józefa II z 1781 roku przywrócił protestantom nadzieję na własną świątynię i już trzy lata później, dokładnie 7 maja, położono kamień węgielny pod budowę, którą dokończono w 1786 roku.

Ewangelicy z wielką radością zbudowali świątynię zgodną z głoszonymi naukami. Jest to kościół jednonawowy, dominuje w nim centralnie umieszczony ołtarz z końca XVIII wieku z biblijnym wizerunkiem Chrystusa ratującego św. Piotra na morzu. Co ciekawe, istnieje niepotwierdzone przypuszczenie, że za widocznym obrazem malarz ukrył jeszcze jeden. Nieodłącznym elementem wyposażenia jest kazalnica pochodząca z 1792 roku. Wystroju wnętrza dopełnia chrzcielnica w stylu rokoko. Nie sposób pominąć także charakterystycznych malowideł na chórach z 1792 roku.

ŚLADAMI WIARY

W Białej Spiskiej znajdują się także świątynie innych wyznań czy wartościowe pod względem historycznym mniejsze obiekty sakralne.

CO ZOBACZYĆ W OKOLICY

Z obiektów sakralnych warto odwiedzić kościół św. Anny w Strażkach. Naprzeciwko kościoła znajduje wspaniały pałac otoczony parkiem angielskim. Duże wrażenie robi Jaskinia Bielska, a spragnionym przygód z pewnością spodobają się takie atrakcje jak spływ Przełomem Dunajca na drewnianych tratwach flisackich i Czerwony Klasztor (30 km).